Stresle Başa Çıkmada Egzersizin Önemi

Stresle mücadele, stresle başa çıkma, stresi yenme günümüzün en popüler psikolojik konularındandır.

Kararında stres bireyleri motive ederek daha üretken hale getirirken, aşırı stres zihinsel, ruhsal ve fiziksel sağlık açısından ciddi bir risk faktörüdür.

Stres ve egzersizi konu alan son 15-20 yıldaki birçok araştırmada, düzenli olarak yapılan egzersiz ile ruh sağlığı arasında pozitif bir ilişki olduğu net olarak görülmektedir. Egzersizin stres ve depresyonu azalttığını ve önlediğini bilimsel olarak söylemek mümkündür.

Haftada 3-5 gün, günde 20-60 dakikalık yürüme, bisiklete binme, yüzme gibi aerobik bir aktivite strese bağlı gerginliği azaltmakta, depresif ruh halinden çıkmayı kolaylaştırmakta, öfke ve düşmanlık duygularını yok etmekte, kişiyi zinde tutmaktadır. Haftada 2 gün, 8-10 hareketten oluşan 10-12 tekrarlı hafif ağırlık çalışmaları egzersizin etkilerini optimize eder.

Düzenli egzersiz stres karşısında aktiflenen adrenalin ve kortizol gibi katekolaminlere karşı psikolojik sistemin hassasiyetini azaltmaktadır. Ayrıca stres hormonları neticesi açığa çıkan enerji depolanmak yerine yakılmakta, insülin direnci önlenerek şeker metabolizması dengelenmektedir. Bu sayede metabolik sendromdan olumsuz etkilenen hipertansiyon, obezite, dislipidemi (kolestrol yüksekliği gibi), kalp damar hastalıkları riski azalmaktadır.

Egzersiz yaparak elde edilen başarma hissi, özgüven, özyetkinlik ve zindelik vermekte, rekabet, zaman darlığı gibi stresörleri vücut daha az tehditkâr algılamakta, stres azalmaktadır.

Düzenli egzersizin stresle başa çıkmadaki psikolojik etkileri endojen opioid ve endorfinlere de dayanır. Egzersiz ile merkezi ve periferik sinir sisteminden salgılanan endojen opioid ve endorfin hormonu artmakta, bu da öfori, analjezi ve mizaçta olumlu değişikliklere yol açmaktadır. Zevk verici bu etki stres düzeyini belirgin derecede düşürür.

Boş zamanlarını sportif faaliyetlere ayıran kişilerin, hareketsiz bir yaşam sürenlere göre stres seviyelerinin daha düşük olduğu, yaşamdan aldıkları zevkin daha yüksek olduğu tüm araştırmalarda sabittir.

Özetle orta derecede fiziksel aktivitenin stres hassasiyetini azaltarak psikolojik ve fiziksel hastalıklar üzerinde koruyucu rol oynadığını söyleyebiliriz. Egzersiz oksijenlenmeyi arttırarak beynin glukoz yakımını hızlandırmakta, bilişsel fonksiyonlarda da belirgin iyileşme sağlamaktadır.

Antalya psikiyatri ve psikoterapi merkezi olarak stresi kontrol edebilmek, stresle baş edebilmek, daha sağlıklı ve mutlu bir yaşam için egzersizi yaşamımızın bir parçası haline getirmeyi öneriyoruz.